Lezen is een van de eerste dingen die kinderen op de basisschool leren. Daarna volgt de tweede stap: lezen om te leren. Wanneer een kind leest om te leren, moet hij dus begrijpen wat hij leest. Dat wordt begrijpend lezen genoemd. Begrijpend lezen houdt in dat je snapt wat je aan het lezen bent. Dat klinkt vrij eenvoudig. Maar helaas geldt voor veel kinderen en adolescenten het tegenovergestelde. Begrijpend lezen is helemaal niet zo gemakkelijk als het lijkt. Het is een complexe vaardigheid die kinderen onder de knie moeten zien te krijgen. Zij moeten vlot en technisch kunnen lezen, een grote woordenschat hebben, enige kennis van de wereld hebben, verbanden in de tekst kunnen leggen en onthouden wat zij hebben gelezen. Ook het hebben van leesplezier dient niet onderschat te worden. Want dan zal een kind meer gaan lezen en er ook meer van genieten.
Belangrijk vak
Op de basisschool is begrijpend lezen is een van de belangrijkste vakken. Kinderen hebben die vaardigheid overal bij nodig. Natuurlijk bij taal. Maar ook bij rekenen, geschiedenis en aardrijkskunde moeten zij betekenis kunnen halen uit wat zij lezen. Het niveau van begrijpend lezen bepaalt dus in grote mate hoe leerlingen zich ontwikkelen. Ook is het van invloed op de uitstroom naar de middelbare school. Maar op allerlei gebieden kunnen er moeilijkheden ontstaan en wordt het lastig om goed mee te komen met de andere leerlingen in de klas. Kinderen krijgen hun werk bijvoorbeeld niet op tijd af, halen voor begrijpend lezen geen voldoende en het maken van verhaalsommen is lastig. De hele wereld waarin we ons begeven, is talig ingesteld. Dat is onder meer duidelijk te merken als je vrienden op Social Media wilt volgen. Of wanneer je in je vrije tijd een mooi magazine of grappig stripverhaal wilt lezen. Bij een potje gamen moet je soms uitleg in de vorm van een tekst lezen. Eigenlijk komt het erop neer dat je in het dagelijks levens voortdurend bezig bent met begrijpend lezen.
Cruciale vaardigheid
Logopedie biedt uitkomst voor kinderen die problemen hebben met begrijpend lezen. De logopedist onderzoekt bij ieder kind welke specifieke vaardigheid het struikelblok is, bijvoorbeeld de taalvaardigheid, het technisch lezen of het werkgeheugen. Het kan ook gaan om een combinatie van die factoren. Zodra de moeilijkheden in kaart zijn gebracht, gaat de logopedie bij begrijpend leesproblemen van start. Met verschillende oefeningen leert het kind allerlei trucjes om het begrijpend lezen eenvoudiger te maken. Ook worden er veel nieuwe woorden geleerd en goed geoefend met technisch lezen. Als de oorzaak van het probleem in het werkgeheugen ligt, kan de logopedist daar losse trainingen voor geven. Er wordt geoefend met teksten als de problemen met begrijpend lezen verband houden met taalvaardigheid. Het is hoe dan ook belangrijk om niet te lang te wachten met het aanpakken van de problemen. Begrijpend lezen is immers een vaardigheid die iedereen moet beheersen en die vooral op de middelbare school van groot belang is.